NÓNG: MỸ HẠ MỨC THUẾ CÒN 20% VỚI VIỆT NAM?

Tối 2/7, trên nền tảng Truth Social, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố về một thay đổi quan trọng về mức thuế trong chính sách thương mại với Việt Nam. Động thái này cho thấy vai trò ngày càng nhạy cảm của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là khi được xem là “điểm trung chuyển” giữa nhiều nền kinh tế lớn.

1. Những tác động trực tiếp đến doanh nghiệp Việt Nam

thue-donald-trump

1.1 Giảm thuế xuống 20% – Cơ hội gỡ áp lực cho ngành xuất khẩu

Việc Mỹ tuyên bố giảm thuế suất đối với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam xuống 20% (so với kế hoạch trước đó là 46%) là tín hiệu tích cực, đặc biệt đối với các ngành hàng chủ lực vốn phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ.

Dệt may: Là ngành có biên lợi nhuận thấp và chi phí đầu vào nhạy cảm, việc giảm thuế giúp các nhà xuất khẩu duy trì đơn hàng, hạn chế nguy cơ dịch chuyển sang quốc gia thay thế khác như Bangladesh hay Campuchia.
Gỗ và nội thất: Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của ngành gỗ Việt Nam. Mức thuế 20% giúp ngành này tiếp tục duy trì vị thế cạnh tranh về giá và chuỗi cung ứng so với các nước trong khu vực.
Điện tử và linh kiện: Đây là lĩnh vực có tỷ lệ tham gia FDI cao, đặc biệt từ Hàn Quốc và Nhật Bản. Việc giảm thuế tạo điều kiện mở rộng quy mô sản xuất và tăng cường xuất khẩu các mặt hàng công nghệ cao.

Việc duy trì mức thuế thấp hơn kỳ vọng không chỉ giúp giữ thị phần hiện tại, mà còn là cơ hội để doanh nghiệp Việt tái định vị chiến lược tiếp cận thị trường Mỹ – vốn là thị trường tiêu dùng lớn và ổn định.

1.2 Thuế 40% với hàng trung chuyển – Cảnh báo mạnh về gian lận thương mại

Ngược lại, việc Mỹ tuyên bố áp thuế 40% đối với hàng hóa trung chuyển từ nước thứ ba qua Việt Nam phản ánh nỗ lực rõ rệt nhằm ngăn chặn gian lận xuất xứ và lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại.

Đối tượng chịu ảnh hưởng chủ yếu bao gồm:

Doanh nghiệp sử dụng nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc (hoặc các quốc gia đang chịu biện pháp phòng vệ thương mại của Mỹ), nhưng không tạo đủ giá trị gia tăng tại Việt Nam để được công nhận là "xuất xứ Việt Nam".
Cơ sở gia công đơn giản, lắp ráp mang tính hình thức, không đáp ứng tiêu chí chuyển đổi mã HS (Rules of Origin) hoặc tỷ lệ nội địa hóa tối thiểu theo quy định của Mỹ.

Các hệ quả tiềm tàng:

Nguy cơ bị điều tra phòng vệ thương mại hoặc chống lẩn tránh (anti-circumvention), dẫn đến đình chỉ đơn hàng, áp thuế bổ sung hoặc bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.
Mất uy tín trong mắt đối tác quốc tế, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia đang ngày càng chú trọng đến tính minh bạch và tuân thủ ESG (môi trường, xã hội và quản trị).

Với xu hướng thắt chặt kiểm soát chuỗi cung ứng toàn cầu, sự thiếu minh bạch về xuất xứ có thể khiến doanh nghiệp gánh chịu hậu quả nặng nề cả về pháp lý lẫn thương mại.

2. Doanh nghiệp Việt cần làm gì để ứng phó hiệu quả?

Trước những thay đổi có tính chiến lược, doanh nghiệp Việt cần chủ động chuyển từ thế bị động sang chủ động thích ứng và phòng vệ thông minh.

2.1 Rà soát chuỗi cung ứng và định hướng thị trường

Đánh giá lại nguồn nguyên liệu đầu vào, đặc biệt là các nguyên liệu có xuất xứ từ Trung Quốc, Ấn Độ hoặc các nước đang bị Mỹ áp dụng biện pháp phòng vệ.
Tái định hướng thị trường xuất khẩu, ưu tiên các thị trường có FTA với Việt Nam hoặc chính sách thương mại ổn định như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc – nhằm phân tán rủi ro thương mại.

2.2 Chuẩn hóa hồ sơ xuất xứ (CO) và kiểm soát chuỗi sản xuất

Đầu tư vào hệ thống truy xuất nguồn gốc, từ nguyên vật liệu đến công đoạn sản xuất, nhằm đảm bảo khả năng chứng minh tỷ lệ giá trị gia tăng nội địa.
Làm rõ hồ sơ kỹ thuật và pháp lý cho từng đơn hàng xuất khẩu, chuẩn bị sẵn các chứng từ phòng trường hợp bị điều tra thương mại từ phía đối tác.

2.3 Điều chỉnh chiến lược cạnh tranh tại thị trường nội địa

Việc Việt Nam miễn thuế 0% cho hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ – bao gồm cả ô tô động cơ lớn – sẽ khiến hàng hóa Mỹ dễ dàng thâm nhập thị trường nội địa, đặc biệt ở phân khúc cao cấp.

Doanh nghiệp Việt cần:

Tái cấu trúc chiến lược giá, cải tiến dịch vụ hậu mãi và tăng cường chất lượng sản phẩm để giữ vững thị phần nội địa.
Đầu tư vào đổi mới công nghệ và nâng cao hiệu quả vận hành, nhằm tăng năng lực cạnh tranh với hàng nhập khẩu chất lượng cao từ Mỹ.

Thông tin Mỹ điều chỉnh chính sách thuế đối với hàng hóa Việt Nam không chỉ mang lại kỳ vọng tích cực cho xuất khẩu, mà còn là lời nhắc nhở mạnh mẽ về yêu cầu tuân thủ và minh bạch trong chuỗi cung ứng.

Cơ hội không dành cho tất cả, mà chỉ thuộc về những doanh nghiệp thực sự đầu tư bài bản, từ sản xuất, hồ sơ pháp lý, đến chiến lược thị trường. Trong một môi trường thương mại đang được siết chặt, việc "chơi đúng luật" chính là nền tảng duy nhất để duy trì tăng trưởng bền vững.

>> Tìm hiểu thêm về FTMS Global để cập nhật ngay những thông tin mới nhất: FTMS Hồ Chí Minh

Tags: thuế Donald Trump